Nhà quản trị nhân sự không chỉ là cầu nối giữa nhân viên và quản lý cấp cao, mà còn là chìa khóa điều hòa xung đột trong nội bộ doanh nghiệp. Doanh nghiệp không thể phát triển nếu mâu thuẫn giữa các thế hệ nhân viên không được giải quyết thỏa đáng.
Phân nhóm thế hệ nhân viên
- Nhân viên cao tuổi – U60: thực sự trung thành với doanh nghiệp và ý thức kỷ luật cao, tin vào kinh nghiệm làm việc và thăng tiến theo thang bậc. Những nhân viên này đóng vai trò quan trọng trong doanh nghiệp khi kinh tế phát triển vững mạnh.
- Nhân viên trung tuổi – U50: khao khát đạt đến thành công và đang chiếm giữ vị trí cấp cao trong các doanh nghiệp. Đây cũng là thế hệ có nhiều hoài bão, có ý chí trước gian khó.
- Nhân viên thế hệ X, sinh trong giai đoạn 1961-1979, có nền tảng kiến thức tốt và biết tiếp thu những kinh nghiệm từ lịch sử, có xu hướng phá vỡ những khuôn mẫu truyền thống, đòi hỏi môi trường làm việc thoải mái, không gò bó và cũng không chấp nhận thứ bậc. Thế hệ này làm giàu nhanh chóng nhờ những sáng kiến táo bạo.
- Nhân viên thế hệ Y, sinh từ năm 1980 trở đi, là thế hệ đầu tiên sống trong kỷ nguyên công nghệ thông tin. Cũng giống như thế hệ X, họ có một tuổi thơ khá đầy đủ nên thường đòi hỏi quyền của cá nhân nhiều hơn, thích tự do trong suy nghĩ cũng như hành động. Họ xem trọng những hoạt động cá nhân hơn là quan hệ xã hội.
Sự mâu thuẫn của các thế hệ nhân viên
Xác định chính xác mâu thuẫn giữa các thế hệ là chìa khóa quan trọng để nhà quản trị có phương pháp điều hòa phù hợp. Các thế hệ nhân viên bị tác động bởi nhiều nhân tố xã hội và được thúc đẩy bởi những động cơ làm việc khác nhau nên thường không có cùng quan điểm trong việc nhìn nhận vấn đề. Sự mâu thuẫn thường thấy trong các công ty lớn là thái độ chê bai lẫn nhau, khi nhân viên thuộc thế hệ cũ luôn coi trọng quy tắc, kinh nghiệm, còn nhân viên trẻ thì hay đưa ra những ý tưởng táo bạo nhưng ẩn chứa nhiều rủi ro hơn. Nhân viên thế hệ trẻ luôn ứng dụng công nghệ kỹ thuật hiệu quả hơn, họ cũng nhìn thấy nhiều cơ hội hơn và có tham vọng nắm bắt tất cả, trong khi những nhân viên lớn tuổi lại nghi ngại và suy xét cẩn trọng trước khi hành động.
Giải pháp điều hòa mâu thuẫn giữa các thế hệ nhân viên
Phân bổ lao động hợp lý: Nhà quản trị nhân sự cần có cái nhìn tổng quát đối với các bộ phận trong doanh nghiệp để phân bổ lao động một cách hợp lý. Nên sắp xếp để các nhân viên thuộc các thế hệ khác nhau làm việc theo nhóm một cách độc lập, ví dụ nhóm thế hệ truyền thống có thể đảm đương bộ phận kỹ thuật, đòi hỏi sự tận tụy và chuyên môn cao, còn thế hệ X và Y chịu trách nhiệm về chiến lược xây dựng hình ảnh doanh nghiệp.
Sàng lọc khi tuyển dụng: Để hạn chế tối thiểu những mâu thuẫn không có lợi, nhà quản trị nhân sự cần có sự sàng lọc kỹ lưỡng khi tuyển dụng. Không nên vì một vài thành tích nổi trội của một ứng viên mà tuyển dụng người đó vào vị trí không phù hợp với đặc tính chung của bộ phận hay với văn hóa doanh nghiệp.
Xây dựng nề nếp học hỏi lẫn nhau: Văn hóa doanh nghiệp góp phần lớn trong việc hóa giải mâu thuẫn. Việc doanh nghiệp đề cao sự học hỏi, tôn trọng lẫn nhau là một biện pháp tuy không hóa giải hết các xung đột, nhưng kìm hãm được sự bùng nổ của các mâu thuẫn. Đây còn gọi là chiến lược đôi bên cùng có lợi trong giải quyết mâu thuẫn, nhưng nó đòi hỏi sự linh động và kiên nhẫn của chính các nhà quản trị nhân sự.